Dystrykt Kolumbii potocznie zwany Waszyngtonem – stolica Stanów Zjednoczonych, została założona w  lipcu 1790 roku – nadano jej kształt kwadratu o boku 10 mil czyli ok. 16 km, położonego  na północnym brzegu rzeki  Potomak,  graniczącego ze stanami Wirginia i Maryland. Ma ponad 700 tysięcy stałych mieszkańców,  z dojeżdżającymi
do pracy w dni robocze to ponad milion.

Na  terenie Waszyngtonu znajdują się główne ośrodki władzy federalnej: ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej. Nadzór nad Waszyngtonem sprawuje burmistrz z radą miejską, jednak najwyższą władzę w rękach ma Kongres. Dystrykt jest pozbawiony prawa do wyboru delegata w Kongresie, nie przysługują mu też miejsca w Senacie. Dopiero
od 1961 Waszyngtończycy mogą uczestniczyć w wyborach prezydenckich.

 Ważnymi miastami dla osadników z Europy były Boston i Filadelfia. 

W 1773 r. brytyjska Kompania Wschodnioindyjska otrzymała od rządu prawo do sprzedaży herbaty amerykańskim koloniom z pominięciem cła i podatków, co uderzało
w lokalnych importerów. Wtedy członkowie organizacji Synowie Wolności, tuż po przypłynięciu transportu herbaty do portu, wdarli się na pokład i cały ładunek zniszczyli.  Zajście to z czasem nazwano bostońskim piciem herbatki.

   Kongres Kontynentalny, powołany przez 13 kolonii, które później utworzyły Stany Zjednoczone

w dniu 4 lica 1776 r. ogłosił Deklarację Niepodległości Stanów Zjednoczonych. Oznaczało to formalne zerwanie związków angielskich kolonii w Ameryce Północnej z Wielką Brytanią. Twórcą deklaracji był Thomas Jefferson, a jej sygnatariuszy nazwano Ojcami-Założycielami.

   W 1787 r. w Filadelfii przyjęto pierwszą w świecie konstytucję. Zdecydowano się na monteskiuszowską zasadę trójpodziału władz. Jej pierwotną wersję przygotował James Madison.

Pierwszym prezydentem został Jerzy Waszyngton.

Pierwsze obrady Kongresu w nowej siedzibie odbyły się w listopadzie 1800 r.

W sierpniu 1814 r. miał miejsce epizod znany jako spalenie Waszyngtonu. Brytyjczycy zaatakowali stolicę w odwecie za ograbienie i zniszczenie Toronto. Anglicy podpalili
i zdewastowali Kapitol, siedzibę Departamentu Skarbu i Biały Dom. Większość budynków szybko odbudowano , jedynie Kapitol dopiero w 1868r.

W kwietniu 1968 r. po zamordowaniu pastora Martina Luthera Kinga Waszyngton sparaliżowały zamieszki. Rozruchy trwały trzy dni. Oddziały Gwardii Narodowej i policji (13 000 ludzi) powstrzymały rozlew krwi. Naprawa szkód trwała prawie 30 lat.

 Atrakcje Waszyngtonu.

Położony w sercu miasta National Mall to duży teren zielony, którego centralnym punktem jest pomnik Waszyngtona, najwyższy obiekt na terenie D.C.. Biały obelisk jest zbudowany z marmuru, piaskowca i granitu. Ma wysokość 169 m. Otwarcie obiektu odbyło się w 1888 r. W momencie ukończenia był to najwyższy obiekt na świecie. Wewnątrz pomnika znajduje się winda, którą można wjechać na szczyt skąd roztaczają się wspaniałe widoki. Znajdują się tam również: Pomnik Lincolna, National World War II, Pomniki Weteranów Wojny w Korei i w Wietnamie.

W 1910 r. uchwalono  limit wysokości budynków wznoszonych na terytorium federalnym. Ograniczono ich maksymalną wysokość do szerokości ulicy przy której miały stanąć, zwiększonej o 20 stóp (6,1 m).

Kapitol, pełni funkcję siedziby Kongresu Stanów Zjednoczonych. Po pożarze w 1814 r. Kapitol został przebudowany. Obecna kopuła (zwieńczona posągiem Columbii) i skrzydła Izby Reprezentantów i Senatu są autorstwa Thomasa Waltera. Kopułę rotundy budynku zdobi Apoteoza Waszyngtona, ogromny fresk włoskiego malarza Constantino Brumidiego (1865r.). W rotundzie odbywają się centralne uroczystości w USA. W dawnej sali obrad senatu znajduje się wiele posągów zasłużonych dla kraju osób. Dawniej byli to sami mężczyźni, obecnie są tu również posągi kobiet i rdzennych mieszkańców Ameryki. Turyści podziemnym przejściem mogą przejść do Biblioteki Kongresu.

Biały Dom został oddany do użytku  1 listopada 1800 r. Pierwszym prezydentem który w nim zamieszkał był John Adams. Biały Dom składa się z 3 części: Rezydencji Wykonawczej, Zachodniego Skrzydła (1902 – zamkniętego dla zwiedzających) i Wschodniego Skrzydła (1942).

W swojej historii doświadczył dwóch pożarów i był często przebudowywany. W piwnicy skrzydła znajduje się pokój dowodzenia, służący prezydentowi  jako miejsce narad
i spotkań. Obiekt ten wyposażony jest w urządzenia pozwalające łączyć się prezydentowi z rozmówcami na całym świecie w maksymalnie bezpieczny sposób.

W okolicach Białego Domu znajduje się Teatr Forda gdzie w 1865r. zamordowano prezydenta Abrahama Lincolna.  Jefferson Memorial – pomnik poświęcony trzeciemu prezydentowi USA. Budynek w stylu neoklasycystycznym zaprojektował John Russell Pope. Prace ukończono w 1943r. Brązową statuę prezydenta wstawiono w 1947r.

 Jefferson Memorial

  Franklin Delano Roosevelt był wybierany na urząd prezydenta czterokrotnie (1933-1945). Ostatnia kadencja trwała tylko 82 dni. Od 1921 poruszał się na wózku inwalidzkim. Realizował politykę Nowego Ładu, przedstawił plan ratowania banków, powołał cywilną służbę ochrony środowiska. Kongres uchwalił ustawę zakazującą zabierania gospodarstw zadłużonym rolnikom, a dawała im pomoc finansową. Nowa agencja National Recovery Administration wprowadziła zasady konkurencji rynkowej, umożliwiała powoływanie związków zawodowych i regulowała stosunki pracodawca – pracownik.

W Franklin Delano Roosvelt Memorial znajduje się statua prezydenta , a obok usytuowano jego psa Falę.

Martin Luter King Jr. Memorial otwarto w 2011r. Stanowi pomnik z białego granitu „Stone of Hope”, a obok znajduje się „Brama do Wolności”. To pierwszy Afroamerykanin uhonorowany w obszarze National Mall.

John F. Kennedy Center for the Performing Arts to siedziba Orkiestry Narodowej, Waszyngtońskiej Opery Narodowej oraz Baletu Waszyngtońskiego. Co roku artystom szczególnie zasłużonym dla życia kulturalnego Stanów Zjednoczonych przyznawane są nagrody Kennedy Center Honors.

Dnia 17 czerwca 1972 r. w kompleksie biurowo-hotelowym Watergate złapano pięciu włamywaczy, a wśród nich członków Komitetu Reelekcji Prezydenta. W budynku mieściła się siedziba sztabu wyborczego Partii Demokratycznej. Ta wpadka doprowadziła do ustąpienia prezydenta Richarda Nixona.

Przez najstarszą dzielnicę Waszyngtonu Georgetown przebiega Chesapeake and Ohio Canal, tereny zielone – ok. 19% Dystryktu zajmują parki.                                                         

Warto zobaczyć Cmentarz Narodowy w Arlington (stan Wirginia) gdzie znajduje się ok. 400.000 grobów. Cmentarz został założony podczas wojny secesyjnej przez wykupienie posiadłości Arlington House, należącej do żony generała wojsk konfederacji Roberta Lee.

 Warto odwiedzić Martins Tavern założoną w 1930 roku. Tu John Kennedy pisał swoją mowę przed wyborem na prezydenta i zaręczył się z Jacqueline. Wielu polityków  bywało tu, o czym informują stosowne tabliczki. Architektura Waszyngtonu jest piękna, wiele nowoczesnych elementów budzi podziw. Potencjał muzealny Dystryktu można porównać z Nowym Jorkiem. Słuchacze z ciekawością wysłuchali wykładu dr Barbary Lewickiej
o stolicy USA. 

Opracował: Henryk Duda